- Publika iha: 02 Fevereiro 2015
Tama ba tinan foun 2015, Ministeriu Edukasaun kontinua kapasita formasaun ba professores sira, liu-liu iha lian Portugues tanba professores barak mak seidauk domina lian Tetun ho Portugues.
Diretor Jeral do Servisos Corporativos Ministeriu Edukasaun (ME), Antonino Pires, hateten atu garante kualidade edukasaun, iha fator rua mak importante : rekursu humanus no material sira.
“Profesores sira tenke kualifikadu e edifisiu eskolas tenke diak, livrus inklui meja ho kadeiras sira,” Diretor Pires hateten, iha Vilaverde, Dili.
Tanba ne’e importante tebes kontinuaa fo formasaun ba profesores hodi aumenta sira nia kualidade iha prosesu aprendizajen.
“Kualidade, ita seidauk bele dehan kualidade, tinan lima tuir mai mak ita bele haree nia kualidade, tanba ne’e profesores oinsa bele hadia an,” nia dehan.
Tanba tuir nia, lian Tetun ho Portugues, ne’e mos sai fator ida ba kualidade edukasaun, tanba profesores barak mak domina lian rua iha letene ne’e, entaun presisa halo kompletu sira nia estudo mak bele hanorin.
Entretantu membru Komisaun F (saude, edukasaun, kultura, veteranus no igualdade jeneru), Deputadu Eladio Faculto, hateten setor edukasaun iha Timor-Leste la’o la los, tanba kurikulum mos to’o agora seidauk los.
“Labarik eskola sekundaria sira barak mak la hatene kanta lagu independensia nian e ita nia lideransa mos sira la hatene, oinsa bele iha nia kualidade,” Deputadu Faculto kestiona.
Alende ne’e, nia dehan, ensino basico kualidade livro laiha, biblioteka laiha, professores sira koalia mak bahasa Indonesia, oinsa labarik estudante sira bele hatene lian Tetun ho Portugues.
“Problema livro laiha e livro husi bahasa Indonesia mak barak liu, oinsa ema bele aprende, hakerek iha ita nia Konstituisaun RDTL lian official mak lian Portugues ho Tetun,” nia kestiona.
Iha parte seluk Jestor Programa Timor-Leste Coalition of Education (TLCE), Matias dos Santos, rekonese katak ministeriu halo ona buat barak ba eskola hotu-hotu iha Timor laran tomak hanesan meja, kadeira, rehabilitasaun uma eskola.
“Tau osan halo rehabilitasaun nomos meja ho kadeira, sira ne’ebe aat troka ona balun,” Santos hateten.
Tanba uluk ema hotu-hotu kestiona livro laiha, maibe agora ne’e ME prepara hela livro hodi fo formasaun ba professores sira, rekruta professores foun.