- Publika iha: 31 Março 2017
Dadus Sekretariadu Tekniku Administrasaun Estatal (STAE) hatudu taxa partisipasaun povu nian iha elisaun prezidensial tinan 2017 ne’e tuun maka’as, tanba husi total eleitores 743.150 ne’ebe registadu, iha ema nain 214. 337 mak la tuir votasaun.
Eis Prezidente da Republika, Jose Ramos Horta preokupa tebes ho situasaun ida ne’e tanba povu barak mak la partisipa.
Nia dehan, ida ne’e akontese tanba sosiedade falta informasaun kona ba leis no servisu aktualizasaun (muda hela fatin).
“Hau haree presentagen partisipasaun ne’e tuun maka’as, ne’e ladiak,” nia hato’o nia preokupasaun ne’e, iha Hotel Timor, Dili.
Atu labele akontese tan iha elisaun Parlamentar, nia husu STAE no partidus politiku atu halo edukasaun sivika ba komunidade atu sira iha konesementu kona ba prosesu sira hodi halo planu ba sira nia partisipasaun.
Iha parte seluk, komunidade ne’ebe hela iha Dili Francisco Gusmão hateten, nia parte laiha konesementu kona ba lei eleitoral ne’ebe dehan votasaun tenke tuir suku tanba iha elisaun hirak liu ba sidadaun sira bele vota iha ne’ebe deit.
“Lei ne’e hamate ami nia direitu hanesan sidadaun ida atu partisipa iha festa demokrasia ne’e,” nia hateten.
Tanba ne’e, nia husu ba orgaun kompetente sira atu halo lei bazeia ba realidade moris povu sira nian no tenke halo sosializasaun antes, nune’e komunidade bele iha konesementu hodi bele prepara aan liu –liu dokumentus atu sira labele lakon direitu.
Iha parte seluk, Ministru Koordenador asuntu Administrative no Ministru Administrasaun Estatal, Dionisio Babo Soares hateten partisipasaun povu menus la’os tanba vota tuir suku, maibe tanba ema barak mak hela iha rai liur no balun mos mate ona.
“Ita nia eleisaun ne’e la obrigatorio, tanba ne’e ema balun iha razaun pesoal nia la ba vota, ne’e ita tenke komprende no ita labele obriga ema hotu,” nia hateten.
Maibe, nia dehan prosesu hotu la’o ho diak, liu –liu apuramentu munisipios maske iha difikuldade oi-oin ne’ebe ekipa sira hasoru iha terenu liu –liu asesu ba estrada tanba sentru votasaun balun estabelese iha area mais remotas.
Iha okaziaun ne’e, nia agradese ba iha povu no autoridade hotu liu-liu Polisia National Timor –Leste no Falintil-Forsa Defeza Timor –Leste (F-FDTL) ne’ebe fo ona seguransa ba prosesu hotu to’o susesu.
Kandidatu nain walu konkore iha elisaun presidensial tinan ne’e, ne’ebe halao iha dia 20 Marsu no Tribunal Rekursu sei publika rezultado ikus iha semana ne’e.