- Publika iha: 15 Janeiro 2018
Timor-Leste dadaun hetan ona indikasaun diak konaba oinsa atu livre ona husi analfabetizasaun ho 60% Timoroan mak hatene lee no hakerek, portantu 40% mak sei dauk hatene, ida ne’e mak rezultadu desde implementa programa analfabetizaun iha tinan hirak liu ba.
Diretor Jeral iha Ministerio Edukasaun (ME), Antoninho Pires hateten durante ne’e programa ne’e la’o maibe dadaun ne’e sei paradu tanba sei halo hela avaliasaun ba implementasuan programa ne’e.
“Husi avaliasaun ne’e, ami sei haree fali nia metodu foun atu nune’e bele hala’o fali programa analfabetizasaun ne’e,” nia hateten.
“Politika ba oin, ita tenke hakotu analfabetizasaun iha Timor, tanba tuir plano estratejoku katak pelu menus to’o 2030 ita tenke hakotu analfabetizasaun.”
Entretantu Sekretario Jeral iha rede edukasaun Timor-Leste Coalition for Education (TLCE), Jose Monteiro hateten sira nia observasaun jeral ba programa ne’e katak programa ne’e la la’o tiha ona.
Iha inisiu implementa programa ne’e, nia dehan Ministeriu Edukasaun fahe televizaun no hili koordenador ba kada munisipiu hodi hanorin inan-aman sira ne’ebe mak lahatene lee no hakerek inklui sura.
Maibe, nia hateten iha realidade prezensa inan-aman menus iha programa ne’e no ema sira ne’ebe hanorin ne’e mos agora lakon hotu entaun programa mos la la’o tiha ona.
“40% husi populasaun Timor –Leste seidauk hatene lee, hakerek no sura, no sira ne’ebe mak hatene ona kuaze 60% deit,” nia hateten.
Maibe numeru ida ne’e mos, nia dehan domina husi labarik joven sira idade eskola to’o 25 anos e idade 40 anos ba leten ne’e kuaze maioria la hetene lee no hakerek.
“Ministerio Edukasaun halo ona avaliasaun, sira sei hatene tuir numero ezata husi minisipio ida ne’ebe mak sei maioria analfabetu no munisipio ne’ebe mak menus ona numeru analfabetu,” nia informa.
Ministerio Edukasaun, nia dehan tenke halo avaliasaun hodi haree ba metodu foun hodi implementa fali programa analfabetizasaun ne’e.