- Publika iha: 11 Janeiro 2018
Ministeriu Edukasaun (ME) hamutuk ho INFORDEPE kontinua fo formasaun hasa’e kapasidade ba professors no diretor edukasuan munisipiu sira.
Ministro Edukasaun Fernando Hanjan hateten husi formasaun ne’e ho nia topiku formasaun kuntinuan ba professores ho objetivu atu hasa’e kualidade do ensino profesores.
“Ita nia politika edukasaun atu hasa’e diak liu tan kualidade ensinu aprendizajen, ne’e mak ita nia prinsipio,” nia hateten, iha Dili.
Entaun, nia dehan professor sira tenke hetan formasaun kontinuasaun atu sira bele prepara material hanorin ho diak liu tan, sira tenke iha kreativu, tenke iha dinamika iha hanorin nia laran.
“Para nu fim ita produz ita nia estudante sira ho kualidade ne’ebe diak ne’ebe ita hotu espera,” nia dehan.
Nia hateten, formadores ba formasaun ne’e mai husi Portugal husi Institute Camoes no formador sira ne’e kualifikadu hotu.
“Forma ita nia professores atu sira bele hanorin ho diak no formasaun ne’e sei hala’o durante tinan ida ho balun,” nia hateten.
Enkuantu Prezidente INFORDEPE, Deolindo da Cruz hateten sira realize atividade ho tema “seminario professores” ne’ebe durante ne’e partisipa iha projetu formal mais abranja.
Liu-liu, nia dehan ba diretor sentro ensino baziku, professor sira no diretor da edukasaun munisipio sira, diretor ensino sekundario jeral no ensino sekundario tekniko vokasional sira ne’ebe mak durante ne’e partisipa iha projeto formal mais abranja nian.
“Ita nia formador Portugues sira ne’ebe durante ne’e suporta ba ensino baziko sekundario jeral, tekniko vokasional sira passa feras ba Portugal sira aproveita oportunidade seminario, atu nune’e melhora metodu de aprendizajen iha futuru mai,” nia hateten.
Tanba projetu ne’e, nia dehan nia tempu de implementasaun ne’e ba tinan tolu nia laran husi 2015 to’o dezembru 2018, maibe foin mak hahu tinan ida ho balun.
“Liu husi seminario ne’e sira sei tur hamutuk hodi partilia ideias, atu nune’e iha 2018 mai ne’e sira bele aproveita maximo prezensa koperantes Portugues ne’ebe mak mai apoia iha eskola sira nian,”nia hateten.
Nia informa, koperantes Portugues ne’ebe mai fo apoio ba formasaun professores liu husi projeto formal mais hamutuk 27 koperantes. Koperantes 11 ne’e destakado ba ensino baziku. Sira nia apoia ne’e foka liu ba reforsa lingua Portuguesa iha sistema hanorin iha ensino baziku.
“Ita eskoilha sentro ensino baziko ne’ebe mak ita identifika iha maior professores no estudantes no eskola sira seluk ne’e bele integra ba iha ne’eba, tanba numero de koperantes ne’e menus liu,” nia informa.
Nia dehan, iha fali sekundario jeral nian ne’e iha koperantes hamutuk 15 koperantes ne’e respponde ba 15 disiplinas sekundario jeral tuir kurikulun nasional nian .
“Sira nia prezensa ne’e atu apoiu mos ba ita nia professor sira ne’ebe hanorin disiplina jerais, siensia naturais no sosiais iha sekundario jeral,” nia dehan.
“Karik ita nia professores hetan difikuldade uza lingua ho termos Portugues nian, koperantes sira ne’e bele apoia sira no bele aprofunda sira nia metodu aprendizajen nian, diak liu tan atu bele produz ita nia estudante sira ne’e ho kualidade,”nia hateten.
Iha sorin seluk professora Maria Yasinta husi eskola Sekundario Jeral 5 de Maio, hateten formasuan ida ne’e diak tanba ajuda hadia kualidade ensinar nian.
“Ami tenke prepara ami nia alunus sira ho kualidade ensinar ne’ebe diak liu tan,” nia dehan.
Tanba, nia dehan sira husi baziku forma sira ladun diak ho menus siensia baziku entaun afeta sira iha ensinu superior, entaun formasaun ida ne’e oinsa professor sira bele hanorin liu-liu prepara sira iha siensia baziku.