Iha estudu pre-eliminario Ministerio Saude tinan 2013 kona ba hahan no nutrisaun iha Timor –Leste, hatudu katak numeru persentajen inan ne’ebe fo susu been eskluzivu ba bebe kompletu fulan neen ne’e as liu kompara ho tinan 2010. 

Diretora Ezekutivu organizasaun Fundasaun Alola, Alzira Reis, hateten peskiza ne’e hatudu progresu ne’ebe signifikativu tebes ba esforsu no servisu hotu ne’ebe fundasaun Alola implementa iha distritus. 

“Dadus kona ba inan fo susu been eskluzivu ba bebe to’o fulan neen aumenta husi 52% iha tinan 2010 sa’e ba iha 62,3% tinan 2013, ne’e hanesan progresu bo’ot ida ne’ebe fundasaun alola halo,” Diretora Reis hateten, selebrasaun aniversariu Fundasaun Alola bad ala 13, iha Mascarenhas, Dili.

Nia haktuir, iha tinan 2010 Fundasaun Alola hahu halo kampania sosializasaun ba komunidade sira liu –liu inan feto sira kona ba importansia husi susu been eskluzivu ba bebe nia saude. 

Nia hatutan, susu been eskluzivu ba bebe fulan neen ne’e importante tebes atu prevene malnutrisaun, tanba susu been formula bele halo labarik kabun moras no risku ba malnutrisaun.  

Metodu sosializasaun ne’ebe sira iha, mak servisu hamutuk ho Ministerio Saude liu –liu responsavel sala maternidade sira iha ospital referral, fasilidade saude sira inklui mos programa SISCA hodi pasa informasaun ba inan feto sira. 

Nia informa, iha progresu barak mak Fundasaun Alola atinji iha setor saude, edukasaun, advokasia inklui mos hakbi’it ekonomia, maibe iha mos difikuldade hanesan fundus ba implementasaun programa hotu. 

Iha parte seluk, Emelita Guterres da Cruz , nudar inan ida sujere atu dezenvolve fatin krese iha  instituisaun governu inklui kompania sira atu funsionario sira bele fo susu esekuzivu kompletu ba sira nia oan.

Nia haktuir, fatin krese ne’e  importante tebes atu asegura labarik sira nia direitu hetan susu ben eskluzivu no prevene mos malnutrisaun iha rai laran. 

“SEPI hahu promove to’ok iha ministeriu ida, se karik ministeriu hot-hotu iha governu nia laran halo esforsu ida ne’e hau fiar katak feto barak sei bele involve an iha vida servisu tantu funsionario publiku no emprezario,” nia sujere.

Entretantu doutor Aniceto Barreto, husu ba inan aman sira atu labele fo susu been formula sedu ba nia oan sira, tanba bele fo impaktu ba saude bebe sira nian bele hetan moras dearea bainhira la tuir metodu ne’ebe iha. 

“Susu formula ne’e labele fo sedu liu ba labarik sira ita dehan bebe fulan hat labele fo susu formula maibe inan sira lakohi fo susu eskluzivu ba oan sosa fali formula  fo ba bebe sira,” nia dehan.