- Publika iha: 11 Maio 2016
Provedor Direitus Humanu e Justisa (PDHJ), Silverio Pinto, hateten sira servisu hamutuk ho CODIVA atu fo treinamentu ba membru Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) atu proteze no rekonese ezistensia komunidade Lesbian, Biseksual, Guy no Transgender (LBGT) iha rai laran.
Nia dehan, PDHJ iha dever hodi sosializa kestaun ne’e ba membrus PNTL no sosiadade hodi rekonese prezensa komunidade LBGT iha Timor no labele halo diskriminasaun hasoru sira.
“Ita komesa hahu introdus materia ida ne’e liu husi ami nia materia ne’ebe mak ami prepara hela, oinsa mak bele fo training ba membru polisia sira kona ba asuntu LBGT ne’e,” Provedor Pinto hateten, iha Dili.
Tanba, nia dehan, iha ema balun haree komunidade LBGT ne’e hanesan inimigu, lolos ne’e labele tanba sira mos iha direitu hanesan mos sira seluk, so ke sira nia orientasaun seksual mak diferente.
“Karik sira tau ropa feto nian iha tempu kalan, halo sira nia atividades, maibe la viola regras ruma, polisia labele halo asaun krimi ruma hasoru sira inklui mos komunidades,” nia sujere.
Iha parte seluk Diretor Ezekutivu organizasaun Judicial System Monitoring Program (JSMP), Luis Oliveira Sampaio, hateten iha konstituisaun artigu balun define klarumente kona ba direitu ema hotu-hotu nian ne’ebe la haree kona ba sexu inklui nia orientasaun seksual.
“Treinamentu ne’e la’os deit ba PNTL sira, maibe importante liu ba familia sira tanba familia mak ema primeira halo marjinalizaun ba sira nia oan ne’ebe mak sai guy no seluk tan,” Diretor JSMP Sampaio hateten.
Ohin loron iha video komik barak ne’ebe mak involve komunidade LBGT, nia dehan, lolos ne’e labele tanba asaun sira ne’e tama kategoria kria tratamentu aat no halo moe sira.
“Liafuan no hahalok sira ne’e soke sira,” nia hateten.
Nia hateten, Timor ne’e modernu ona no buat barak mak sei mosu, tanba ne’e estadu tenke adapta ho konteksu foun sira ne’ebe mak sei mosu mai ne’e.
Iha parte seluk tuir komunidade Maria Gama, katak ema hotu –hotu iha direitu inklui komunidade LBGT sira, atividades ne’ebe sira halo la perturba ema seluk nia direitu, ne’e la problema.
“Sira nia orientasaun seksual mak diferente, maibe sira nia dirietu ne’e hanesan hotu,” nia hateten.