Sexta, Abril 19, 2024
Total visitors: 766366

Programa servisu integradu foun ho nia objetivu atu kontribui ba redusaun malnutrisaun iha Timor –Leste, espesifiku iha munisipio Aileu.

Kompania Sunrise Joint Venture parseria ho orgonanizasaun lokal tolu lansa programa foun tolu, ho objetivu ajuda kontribui ba redusaun malnutrisaun iha Timor, liu-liu iha munisipiu Aileu.

Programa ida ne’e lansa husi kompania Sunrise Joint Venture (SJV) parseria ho organizasaun local Hamutuk Ita Ajuda Malu (HIAM Health), Fundasaun Alola, Empreza Di’ak no Rotary Youth Leadership Awards (RYLA-TL).

Country Representative SJV, Antonio dos Santos hateten to’o ona tempu atu organizasaun sira ne’e hamutuk halo intervensaun ne’ebe integrado kona ba redusaun malnutrisaun iha komunidade nia le’et.

“Experiensia hatudu, katak intervensaun kada organizasaun ne’e susar, tanba ne’e ami hakarak lori sira hamutuk halo intevensaun ne’ebe integrado iha komunidades,” nia hateten, iha Aileu. 

Nia hateten, SJV apoia fundus ba organizasaun local hat ne’e durante tinan barak ona atu halo intervensaun ba problema malnutrisaun iha rain laran, maibe ladun efetivu, tanba ida-idak halo asaun individual no iha fatin diferente.  

Iha programa foun ida ne’e, nia dehan kada organizasaun sei halo intervensaun tuir espesialidade; hanesan Fundasaun Alola sei halo edukasaun promosaun saude no nutrisaun, HIAM Health fo apoia ba grupos komunidade kuda modo, RYLATL hakiak ikan, Empreza Di’ak fo kapasitasaun jestaun inklui promosaun ba merkadu. 

Nia dehan, programa ne’e implementa uluk iha suku tolu (Liurai, Banduato no Lau-usi) iha munisipio Aileu hanesan pilotu ida, maibe sei extende ba munisipio seluk bainhira iha rezultadu diak (susesu). 

Nia informa, SJV pronto hodi kontinua apoiu fundus ba iha organizasaun local sira hodi hala’o servisus kontribui ba kombate malnutrisaun iha rai laran.  

Enkuantu total orsamentu ba programa servisu integrado ne’e, nia dehan hamutuk $400 mil ba durasaunu tinan ida. 

Entretantu reprezentante Saude Munisipio Aileu, Rogerio da Conçeicão hateten malnutrisaun hanesan problema ne’ebe saude munisipio hasoru hela, liu –liu afeta ba inan isin rua no labarik sira. 

“Nutrisaun hanesan parte ida hodi hasa’e imunidade inan isin rua no labarik idade husi 0-5, hodi kontra moras hirak ne’ebe afeta sira,”nia hateten.

Nia hateten, programa ne’e ajuda tebes saude munisipio atu redus taxa malnutrisaun iha munisipio, liu –liu suku tolu ne’ebe sai pilotu.  

Nia hatutan, saude munisipio ho parseiru sira hili suku tolu ne’e hanesan alvu ba implementasaun, tanba dadus munisipio Aileu hatudu katak populasaun iha suku tolu ne’e barak mak sofre malnutrisaun.

Iha parte seluk Xefe Suku Liurai, Domingos Pinheiro hateten programas ne’e la’os foun, antes ne’e tama ona iha sira nia suku, maibe la integrado.

“Ami sei mobiliza komunidades atu partisipa ativu iha programa sira ne’e hodi atinji ita nia objetivu,” nia hateten

Nia hateten, koordenasaun mak save ba susesu tanba ne’e komunikasaun entre organizasaun, autoridade local no komunidade importante tebes. 

Tuir planu, HIAM Health sei estabelese grupos komunidade 6 iha suku tolu ne’e hodi hala’o servisu kuda modo no RYLATL sei loke mos fatin hakiak ikan kada suku. Antes implementa grupos sei hetan treinamentu tekniku husi organizasaun sira.