Inan Isin Rua Labele Tauk Hemu Aimoruk Aumenta Ran

Parteira Senior, iha Hospital Nasional Guido Valdares (HNGV), Sara Maria Xavier hateten inan isin rua barak mak sofre anemia ou ran menus no malnutrisaun tanba lakohi hemu aimoruk aumenta ran.

Nia salienta informasaun konaba hemu aimoruk aumenta ran ne’e halo bebe bo’ot no partu sussar ne’e lalos tanba aimoruk ne’e atu prevene inan sira hetan anemia, ne’ebe bele kauza ba komplikasaun oioin durante isin rua.

“Inan isin rua sira keta tauk hemu aimoruk aumenta ran tanba dehan bebe bo’ot no partu susar, ne’e lalos. Aimoruk ne’e nia benefisiu bo’ot hodi prevene inan sira labele hetan anemia, ne’ebe bele kauza ba hemoragia ou ran fakar depois partu, bebe moris premature, bebe moris pesu ki’ik liu hodi fo risku ba morbilidade no mortalidade prenatal,” nia hateten iha servisu fatin Bidau, Dili.

Nia hateten konsulta kuidadu ante natal ne’e importante tebes ba inan isin rua sira atu bele hetan aimoruk aumenta ran, kontrola kresimentu bebe iha kanotak no halo deteksaun sedu ba komplikasaun no infesaun sira hodi halo tratamentu sedu tanba bele bele fo impaktu ba vida inan no oan.

Nia hatutan alende ne’e inan isin rua sira mos hetan informasaun sira konaba nutrisaun nian, liu-liu aihan sira ne’ebe inan isin rua sira presiza konsumu hodi fo nutrisaun ba iha kanotak.

Nia informa inan isin rua tenke hemu aimoruk aumenta ran lorloron durante isin rua no konsumu ai-han ne’ebe iha valor nutriente atu inan iha nutrisaun ne’ebe diak hahoris ona ne’ebe kualidade.

Entretantu, Inan Mariana Soares hateten sensibilidade informasaun sira importante tebes atu muda ema nia hanoin tanba inan barak hatene mak hemu aimoruk aumenta ran, hemu bee malirin no han barak halo bebe bo’ot, entau partu susar.

“Presiza halo esplikasaun ne’ebe klean ba inan sira konaba aimoruk nia benefisiu tanba ami hatene mak halo bebe bo’ot, halo ita terus,” nia hateten.

Nia hateten durante isin rua halo konsulta simu aimoruk aumenta ran, maibe dala ruma haluhan la hemu.

Iha parte seluk, Diretur Jeral Koperativa, iha Ministerio da saúde, Marcelo Amaral hateten prestasaun kuidadu saúde primaria sai programa prioridade governu nian atu fortifika hodi halo intervensaun diak ba inan isin rua, labarik tinan lima mai kraik tanba investimentu umanu ida hahu husi isin rua.

“Ami presiza fortifika prestasaun kuidadu saúde primaria atu ita nia intervensaun sira hanesan kuidadu ante natal, kontrola labarik sira tinan lima mai kraik tetu regular sira nia todan, identifika kazu malnutrisaun fo mmicronutriente hodi ajuda hadia kresimentu sira nian, nune’e mak ita bele sai husi siklu ne’ebe halo ema kiak,” nia hateten.