- Publika iha: 17 Novembro 2021
Ministru Finansas (MF), Rui Gomes hateten governu halo ona despeza $4.4 milhoens dolar Amerikanu hodi selu resturante/catering no hotel sira ne’ebe governu kontratu fornese ai-han no alozamentu ba sidadaun sira ne’ebe hetan infesaun Covid-19.
Nia salienta orsamentu ne’ebe governu aloka iha inisiu la to’o atu halo pagamentu ba kontratu sira tanba propagasaun Covid-19 ne’ebe akontese iha tinan 2021, sa’e makas, entaun tenke halo hare fali orsamentu husi items proprio balun ne’ebe la ezekuta hodi responde.
“Atu halo pagamentu ba sira mos osan ne’e sa’e makas, entau tenke reve fila fali kontratu ida-ida antes ita dezblokeia orsamentu tanba orsamentu ne’ebe sei dezblokeia iha tempu badak hamutuk $8 miloens dolar amerikanu, purtantu ida ne’e mak sei halo pagamentu iha tinan ida ne’e nia laran no osan ne’e sei ba sira nia konta,” nia hateten bainhira halo audensia publika ho parlamentu konaba ezekusaun fundu Covid-19 iha plenaria parlamentu, Dili.
Nia dehan dadaun ne’e ministerio da saúde halo hela finalizasaun ba revizaun dokumentu no kontratu sira husi kompanha sira, espera semana oin bele submete ona ba ministerio finansas atu inisia pagamentu ba resturante no otel sira ho osan $8 miloens ne’ebe iha.
Nia informa ezekusaun fundu Covid-19 ho montante $287,641,793.00 to’o iha loron 8 fulan Novembru 2021, ezekuta ona 43.2%.
Nia hateten programa principal mak prevensaun no mitigasaun Covid-19 ho sub-programa 8 hanesan garantia kuarentina adekuadu aloka $21 milhoens, programa identifika kazu iha $3.9 milhoens, izola no trata kazu iha $26.6 milhoens, reforsa medida distansia sosial, ijiene, protesaun pesoal komunidade tau $973 mil, programa apoia sosial ekonomika populasaun $143 milhoens, apoia operasional prevensaun no mitigasaun $61.5 milhoens no planu kontijensia $8.9 milhoens.
Iha parte seluk, Membru Parlamentu, Deputado Gabriel Soares ejiji nafatin governu atu halo pagamentu kompletu ba kompanha resturante no hotel sira ne’ebe halao tiha ona servisu durante situasaun difisil.
Nia salienta sira mos identifika problema ligadu ho sistema pagamentu tanba kazu balun mosu kontratu $25 mil, maibe selu deit $17 mil.
“Ministerio saúde halo kontratu ho hotel sira ho ema sira ne’ebe mak fornese hahan, ezemplu balun iha kontratu $25 mil dolar Amerikanu selu deit $17 mil no $8 mil ne’e koa hanesan taxa, ne’e sistema saida mak ne’e. Ami iha evidensia,” nia hateten.