Atividade merkadu ilegál ho tipu tolu (3) inklui mina-rai, animal, no roupa rejistu aas iha fronteira terestre entre Indonesia ho Timor-Leste durante fulan janeiru to'o agustu tinan 2023.

Komandante Interino Unidade Patrolhamento Fronteira (UPF), Superientendente Carlos Maia, dehan atividade merkadu ilegál tolu ne'e, kada loron sempre halo intervensaun hodi prende.

Komandante Interino Unidade Patrolhamento Fronteira (UPF), Superientendente Carlos Maia, dehan atividade merkadu ilegál tolu ne'e, kada loron sempre halo intervensaun hodi prende.

"Atividade merkadu ilegál tipu 3 ne'e rejistu aas durante fulan janeiru to'o agustu, tanba ita komunidade sosa mina-rai, animal, no ropa ob iha Indonesia mai faan iha ita-nia rai, presu ne'e diferente no livre husi selu taxa no nia lukru ne'e makaas," nia dehan.

Nia dehan, merkadu ilegál tipu tolu ne'e durante fulan 7 ne'e rejistu kuaze 80% husi atividade ilegál sira seluk ne’ebé akontese iha liña fronteira.

"Kona-ba autór sira ne’ebé komete iha atividade merkadu ilegál ne'e, ita kaptura no submete ba prosesu investigasaun no kontinua aprezenta ba Ministériu Públiku," Komandante UPF Superientendente Maia informa.

Nia dehan husi autór hirak ne’ebé submete ba Ministériu Públiku ne'e balun kumpri ona prizaun preventiva, balun aplika Termu Identidade Rezidénsia (TIR) hodi halo aprezentasaun iha postu ka Esquadra polísia ne’ebé besik kada fulan loron 4.

Enkuantu kona-ba evidénsia sira aprezenta hotu ba Ministériu Públiku no prosesu hotu ba iha tribunal hodi deside no entrega ba estadu.

Tanba ne'e nia dehan, atu halo prevensaun ba atividade ilegál sira-ne'e iha fronteira UPF nafatin hala'o nia knaar tuir artigu 78 husi lei orgánika nian nomós husu governu atu halo nia knaar hodi kria kondisaun ba komunidade iha fronteira, tanba atividade ilegál hotu ne’ebé sira halo tanba nesesidade uma laran nian.

Entretantu, Diretór Ezekutivu Fundasaun Mahein (FM) Nelson Belo dehan, transasaun ilegál sira ne’ebé akontese no konsegue tama to’o kapitál Díli balun mós la hetan aprensaun husi UPF ne'e, tanba rekursu menus. Aleinde ne’e mós governu seidauk kria kondisaun no ekipamentu avansaun hodi deteta sasan ilegál iha fronteira.

"Bainhira ita iha rekursu natoon hodi destaka iha postu entrada hamutuk 78 ne'e nune'e mós ekipamentu atudeteta, sira fiar katak, atividade ilegál hirak ne'e mós sei la akontese tan, tanba kontroladu," nia dehan.

Tanba ne'e governu labele koalia de’it maibé tenke kria kondisaun ba komunidade iha liña fronteira nune'e mós kompleta ekipamentu no aumenta númeru polísia ba UPF iha fronteira.