Membru Parlamentu Nasional, Deputada Domingas dos Santos preokupa ho prosesu justisa ba kazu Violensia Bazeia ba Jeneru (VBJ), inklui insestu, ne’ebe sempre demora halo vitima sira sente la seguru no hetan ameasa husi suspeitu tanba suspeitu livre hela iha liur.

Membru Parlamentu Nasional, Deputada Domingas dos Santos preokupa ho prosesu justisa ba kazu Violensia Bazeia ba Jeneru (VBJ), inklui insestu, ne’ebe sempre demora halo vitima sira sente la seguru no hetan ameasa husi suspeitu tanba suspeitu livre hela iha liur.

Nia hato’o lia hirak ne’e, relasiona ho kazu omesidio ne’ebe akontese iha Munisipio Bobonaro iha loron 3 fulan Marsu tinan 2020, tanba prosesu justisa ba kazu insestu ne’ebe demora suspetu ho inisial DPP nudar aman oho vitima nia inan ho inisial MFF.

“Hau nia observasaun durante ne’e kazu barak nia prosesu kleur tebes. Ho kazu ida ne’e hau lamenta tebes tanba hau fo asistensia ba kazu insestu iha uma hakmatek vitima nia inan la sente seguru ho hahalok laen nian, maibe depois prosesu kazu insestu ne’e suspeitu hetan termu identidade residensia prosesu demora lahatene tanba sa, ikus mai suspetu oho taan vitima nia inan,” nia hateten bainhira halo visita ba mate isin MF iha sala mortuario Hospital Nasional Guido Valdares Bidau, Dili.

Nia hateten sira sei halo esforsu ajuda familia vitima sira, no akompanha sira iha prosesu tomak to’o familia sira hetan justisa ne’ebe justu ba sira tanba kazu insestu barak mak prosesu kleur tebes.

Nia informa antes tur hanesan membru parlamentu, halao knar iha fatin hakmatek iha munisipo Bobonaro durante tinan 8 resin.

Entretantu, alin husi matebian MFF, Ana Isabela Hermenia lamenta ho prosesu justisa iha rai laran tanba suspeitu komete violasaun seksual hasoru oan feto, no vitima nia inan kaer toman hodi halo keixa ba autoridade kompetente, maibe prosesu demora halo suspeitu livre hela, no ikus mai oho vitima nia inan.

Nia dehan iha loron 5 fulan Dezembru tinan 2020, matebian MF kaer toman suspeitu halo violasaun seksual hasoru oan feto inisial ho idade tinan 15, maibe tanba menus konhesimentu matebian lahatene atu hato’o keixa ba se, no hetan ameasa husi suspeitu.

Nia hatutan iha loron 22 fulan Dezembru tinan 2020, matebian hato’o keixa ba polisia relasiona ho kazu violasaun seksual hasoru oan feto, no polisia kaptura suspeitu tama iha sela, maibe ikus husik livre fali.

“Hanesan vitima nia alin, hau sente la satisfas tanba hau nia bin mate ne’e ho kazu. Se kaer tiha ona suspeitu tanba sa hasai fali nia halo hau nia bin sai vitima taan,” nia hateten

“Husu governu no parlamentu atu toma atensaun ba kazu ne’e ho seriu tanba hau nia bin sai vitima dala rua hanesan oan feto hetan violasaun no nia mate.”

Nia dehan familia prontu atu kopera ho autoridade kompotente sira atu prosesu kazu ne’e ba oin, no suspeitu tenke hetan kastigu ne’ebe todan ba hahalok ne’ebe nia halo hasoru nia oan no feen.

Nia informa matebian iha oan nain tolu kompostu husi feto rua mane ida refere hotu ba uma mahon atu bele sente seguru.

Iha parte seluk, Xefe sala mortuario HNGV, Filomena G. Gomes hateten sira seidauk halo prosesu autopsia ba mate isin tanba sei hein orden husi ministerio publiku.

“Ami atu halo autopsia tenke iha orden ida tanba ne’e agora dadaun ami hein hela orden husi ministerio publiku,” nia hateten.

Nia dehan kazu ne’e mai husi Munisipio Bobonaro tanba ne’e atu halo autopsia ekipa polisia investigasaun husi munisipio tenke akompanha ekipa mediku forensic sira atu halo autopsia ba mate isin.