Numeru Bebe Mate Iha Inan Nia Kanotak A’as

Xefe Gabinete Kontrolu Kualidade no Komunikasaun Sosial, iha Hospital Nasional Guido Valdares (HNGV), Parteira Sara Maria Freitas Xavier informa durante tinan 2020, registu bebe nain 94 husi total 5,633 mak mate iha inan nia kanotak.

Nia dehan, seidauk iha peskiza sientifiku nasional ida kona ba kauza bebe mate iha inan nia kanotak, maibe kazu ne’ebe akontese nia kauza mak inan hetan komplikasaun durante isin rua.

“Bebe sira ne’ebe mate kauza husi inan sira hetan komplikasaun durante isin rua hanesan moras infesaun, hipertensaun durante isin rua, anemia, malnutrisaun. Komplikasaun sira ne’e mak kontribui ba bebe mate iha inan nia kanotak,” nia hateten

Nia hateten, atu prevene bebe mate iha inan nia kanotak mak importante bainhira isin rua tenke rutina halo kontrolu liu husi konsulta kuidadu ante natal minimu dala hat durante isin rua atu bele halo deteksaun sedu ba fator risku sira hanesan moras infesaun, hipertensaun, anemia, malnutrisaun atu bele halo tratamentu hodi evita mortalidade ba bebe.

Nia haktuir, konsulta kuidadu ante natal mos importante atu halo kontrolu ba kondisaun saúde bebe nian no movimentu bebe nian iha inan nia kanotak, maibe dala barak inan sira la fo importansia to’o tempu mai partus bebe mate iha ona iha kanotak.

Iha parte seluk, Diretora ezekutivu Organizasaun Feto Fundasaun Alola, Maria Imaculada Guterres hateten sosiedade sivil nia papel nafatin eduka inan sira atu konsumu aihan ne’ebe iha nutrisaun adekuadu no enkoraja inan sira badinas visita fasilidade saúde minimu dala hat durante isin rua no maximu kada fulan atu bele detekta sedu fator risku sira hodi bele evita.

Nia rekonhese, informasaun sira kona ba kuidadu isin rua seidauk to’o ba inan hotu-hotu tanba edukasaun sira ne’e sei lao deit iha nivel urbanu.

“Papel ami nian mak nafatin eduka inan sira konsumu hahan ne’ebe nutrisaun adekuadu ba inan no oan no labele konsumu aimoruk arbiru sein reseitas husi mediku tanba ne’e moras tenke hakbesik aan ba fasilidade saúde hasoru mediku sira,” nia hateten.

Nia dehan, sira kontinua halao atividade edukasaun iha baze no haforsa kapasidade no abilidade grupo komunidade sira iha suku atu ativu iha programa SISCa hodi fahe informasaun ba inan sira kona ba kuidadu isin rua no halo akonseilamentu ba inan sira fo deit susu bee inan nian ba bebe bainhira moris to’o fulan nen no kontinua fo susun no fo ho aihan komplementar ba bebe sira.