Responsável Programa Planeamentu Família, iha Sentru Saúde Internamentu Gleno, munisípiu Ermera, Parteira Paulina Fernandes da Costa Silva hateten inan sira maioria prefere uza métodu kontrasepsaun modernu, liu-liu implant atu fó espasu entre isin-rua.

Responsável Programa Planeamentu Família, iha Sentru Saúde Internamentu Gleno, munisípiu Ermera, Parteira Paulina Fernandes da Costa Silva hateten inan sira maioria prefere uza métodu kontrasepsaun modernu, liu-liu implant atu fó espasu entre isin-rua.

Nia dehan antes fó tratamentu ba inan sira, parteira sira fó konsellu kona-ba métodu natural no métodu modernu ho nia reasaun adverse sira, liu-liu métodu modernu atu inan sira mak deside métodu ne’ebé sira hakarak.

“Agora dadaun iha sentru saúde Gleno ne’e atendimentu aas liu mak iha métodu implant, tuir mai mak injesaun, IUD, Pil no Kondom ne’e iha, maibé oituan liu bele sura ho liman. Tanba kondom ne’e ita oferese ba mane sira, entaun durante ne’e mane sira la akompaña fen mai fasilidade ita labele fó kondom,” nia hateten iha servisu fatin, bainhira simu visita Embaxadora Boa Vontade UNFPA, Catarina Furtado, iha sentru saúde internamentu Gleno, Ermera.

Nia hateten razaun inan sira barak hili métodu implant, tanba implant nia durasaun tinan tolu até tinan lima, entaun di’ak ba inan sira ne’ebé hela do’ok husi fasilidade saúde la presiza ba mai.

Nia hatutan métodu implant ne’e liga ho hormonal, entaun inan sira ne’ebé ho risku hanesan tensaun aas sei la prefere atu monta implant. Maibé halo akonsellamentu uza fali métodu seluk ne’ebé la uza aimoruk hanesan IUD.

Nia haktuir reasaun adverse ne’ebé inan balun hetan, bainhira monta métodu implant mak ulun moras, halo mesturasaun mai hotu iha tempu naruk no dalaruma mós mesturasaun la mai tinan tomak.

Nia informa iha tinan 2010 até 2015, inan barak prefere uza métodu injesaun maibé agora sira barak prefere uza métodu implant.

Tuir dadus sentru saúde Gleno, hahú Janeiru até Agostu tinan 2023, rejista ona inan hamutuk 279 mak uza ona métodu implant no na’in 79 uza IUD no na’in 70 mak uza injesaun.

Entretantu, Inan Miranda Soares hateten deside tuir planeamentu família, tanba kondisaun moris ne’ebé karun ba beibeik no oan mós barak ona.

“Ha’u hakarak tuir planeamentu familiár, tanba ha’u-nia oan na’in neen ona, no ha’u-nia bei oan mós iha ona. Duke ha’u kous no ha’u-nia oan mós kous,” nia hateten.

Nia dehan desizaun ne’e hetan apoia másimu husi nia laen kaben, tanba laen konsente ne’e di’ak ba inan nia saúde.

Iha parte seluk, Inan Aida Maia de Jesus hateten durante uza métodu implant ne’e diak laiha reasaun adverse no to’o tinan lima mak mai hasai fali atu planu kous tan.

“Ohin ha’u mai hasai tanba ha’u nia laen no ha’u mos hakarak atu kous fali ami nia oan ba dala hat,”nia hateten.

Nia dehan nia oan primeiru agora ho idade tinan 8, oan segundu idade tinan neen no oan terseiru ho idade tinan lima.