Sekretáriu Jeral Konsellu Nasionál Joventude Timor-Leste (CNJTL), Mateus Lemos Soares hateten governu tenke investe makas ba programa empoderamentu ba joven sira atu iha koñesimentu, abilidade, no inovasaun hodi fó solusaun ba problema ne’ebé nasaun enfrenta hanesan problema ki’ak, dezempregu, malnutrisaun tanba 75% populasaun Timor-Leste ho idade menus 35.

Sekretáriu Jeral Konsellu Nasionál Joventude Timor-Leste (CNJTL), Mateus Lemos Soares hateten governu tenke investe makas ba programa empoderamentu ba joven sira atu iha koñesimentu, abilidade, no inovasa un hodi fó solusaun ba problema ne’ebé nasaun enfrenta.

Nia dehan joven sira mak rekursu prinsipál ba transformasaun ba nasaun no lori dezenvolvimentu ida ne’ebé sustentável ba povu no nasaun.

“Agora kedas CNJTL hamutuk ho organizasaun joventude sira hotu, enkoraja foinsa’e feto no mane sira atu fó solusaun ba dezafiu nasaun nian. Ita-nia problema ohin loron nian mak dezempregu ba joven sira. Taxa malnutrisaun ne’ebé sei aas 47%, problema ki’ak ne’ebé sei 40% no ita-nia dependénsia ba Fundu Petrolíferu, ne’e dezafiu nasionál povu nian no joven sira-nian, tanba populasaun maioria joven,” nia hateten hafoin partisipa iha selebrasaun loron mundiál joventude iha Lesidere, Díli.

Nia hateten joven sira nu’udar parseiru estratéjiku ba estadu atu fó solusaun ba problema nasionál, maibé sira presiza suporta governu nian atu bele hakat ba oin kria espasu servisu ba sira aan rasik no ba ema seluk.

Nia hatutan governu tenke hahú dezeñu prioridade sira ba setór produtivu atu abzorve rekursu ka forsa servisu ne’ebé iha,tanba realidade joven sira barak ba servisu iha rai-liur iha área agrikultura.

“Ita-nia joven sira ba rai-liur servisu iha área agrikultura, ita-nia área agrikultura iha rai-laran abandonadu. Peskiza barak hatudu joven sira la tama ona toos no natar, sira lakohi ona ambiente foer. Sira lakohi tanba investimentu laiha, entaunami husu governu tenke buka solusaun investe hamriik iha joven sira nian kotuk,” nia hateten

Iha parte seluk, Reprezentante Ajénsia Fundu Nasoens Unidas ba Populasaun, iha Timor-Leste (UNFPA), Pressia Arifín-Cabo hateten vantajen demográfika ida ne’ebé Timor-Leste iha mak kuaze 75% populasaun ho idade menus tinan 35, maibé joven barak sei hela iha kotuk, tanba barak la asesu ba edukasaun iha nivel universidade, lahatene lee no hakerek, laiha servisu, laiha abilidade.

“Agora dadaun ami servisu hamutuk ho Ministériu Joventude, Desportu, Arte no Kultura, atu iha programa integradu atu joven sira iha opsaun diferente ba sira abilidade, la’ós de’it abilidade iha área ospitalidade. Maibé abilidade verde, konserva ambiente, konserva bee no seluk tan, entaun servisu hamutuk halo investimentu liuhusi sentru formasaun sira ne’ebé eziste,” nia hateten.

Nia dehan presiza entidade hotu-hotu husi governu, ajénsia no sosiedade sivíl sira tenke suporta joven sira atu sira sai ema ne’ebé produtivu iha sosiedade hodi kontribui ba dezenvolvimentu nasaun nian.