Segunda, Setembro 09, 2024

Tuir data statistika Ministeriu Saude (MS) hafoin tama 2011, durante fulan 6 nia laran identifika pasiente ho moras mental hamutuk 2.208 e husi numeru ne’e na’in 11 mate.
Xefe Departementu Saude Mental MS, Teofilo Julio K.Tilman hateten husi numeru 2.208 ne’e maioria feto mak domina liu hamutuk 1.200 no mane iha 1.008. “Sira na’in 11 ne’e mate tanba komplikasaun ho moras fisiku, pur ezemplu moras mental komplikadu ho moras TB ho moras fisiku sira seluk, entaun ida ne’e bele afeita sira mate, enkuantu kona-ba sira ne’ebe tara aan, oho aan, ne’e laos moras mental,” nia esplika, semana kotuk iha nia knar fatin Lahane Oriental, Dili.
Nia afirma, prosesu halo tratamentu ba moras mental sira agora la’o dadaun iha distritu hotu, liu-liu iha ospital no Sentru Saude sira tanba ne’e bainhira iha familia ruma hetan moras ne’e tenke lori kedas ba fasilidade saude ne’ebe besik atu hetan tratamentu.
Iha mos kauza husi moras mental dalabarak akontese tanba kondisaun ekonomia, social inklui mos politika maibe balun mos tanba fator keturunan.
Entretantu tuir Diretor Jeral MS, Agapito da Silva katak atu kura moras mental alende hemu aimoruk, familia tenke fo suporta maka’as atu nune’e sira nia moras ne’e bele diak lalais.
“Ami mesak labele halo buat barak tanba ami so akompana deit ho aimoruk maibe familia mak tenke fo atensaun maximu ba sira, tanba moras mental la fasil atu kura,”  nia dehan.