Quarta, Janeiro 22, 2025

Xefe Unidade Forensik, iha Hospital Nasionál Guido Valdares (HNGV), Filomena Gonçalves Gomes hateten governu tenke investe ona ba servisu forensik, liu-liu dezenvolvimentu rekursu umanu, fasilidade no ekipamentu sira hodi fornese atendimentu ba públiku, liu-liu kazu krime sira.

Xefe Unidade Forensik, iha Hospital Nasionál Guido Valdares (HNGV), Filomena Gonçalves Gomes hateten governu tenke investe ona ba servisu forensik, liu-liu dezenvolvimentu rekursu umanu.

Nia dehan durante tinan 20 resin, governu kontratu de’it médiku espesialista husi estranjeiru atu servisu hamutuk ho médiku no pesoal tékniku nasionál sira hodi fó atendimentu.

“Ami pesoal iha ne’e permanente pesoál tékniku na’in rua, médiku jeral na’in rua, médiku espesialista husi Cuba na’in rua, maibé na’in ida misaun hotu fila ona, hela na’in ida mak iha ne’e no iha mós kontratadu na’in ualu.

La sufisiente ida, ami presiza tan. Ita presiza iha espesialista mesak, ne’ebé agora prepara hela sira hein governu ajuda fó sira eskola tan, tanba ita tinan 20 resin ona seidauk iha espesialista nasionál,” nia hateten iha servisu fatin Bidau, Díli.

Nia hateten servisu forensik importante tebes, tanba ne’e presiza investimentu ba servisu ida-ne’e, liu-liu estabelesimentu laboratóriu toksitolojia, DNA no laboratóriu patofisiolojia, nune’e dala barak kazu iha tenke pending, tanba laboratoriu laiha no rekursu umanu mós laiha.

Nia informa total mate isin ne’ebé sira halo otopsia iha fulan Janeiru to’o Setembru tinan 2023, hamutuk na’in 43, kompostu husi kazu omesidu hamutuk na’in 17, asidente na’in 8, suicide ka oho aan na’in 5, natural ka mate derepente na’in 7, no undetermined na’in 6.

Nia haktuir kazu natural ka mate derepente ne’ebé família aseita bele halo otopsia hodi halakon duvida no deskonfiansa iha família laran.

Iha parte seluk, Vise-Ministru Saúde ba asuntu Operationalizasaun Hospitais, Flávio Brandão rekoñese seidauk iha médiku espesialista forensic, maibé serivsu forensik nian durante ne’e lao hela tanba iha ekipa nasionál serivsu hamutuk ho espesialista sira husi estranjeiru.

“Ita iha médiku señor ida doutor Tilman ho n ia ekipa médiku nain rua ne’ebé presta hela servisu iha ne’ebá. Maibé dehan ita menus hau sente lae, ba oin ita sei hare didiak liutan atu investe iha forensic ne’ebé halai ba krime no kazu normal sira,” nia hateten.

Nia hateten sitausaun actual rekursu ne’e sufisiente hela atu responde ba nesesidade ne’ebé iha, maibé ba futuru governu tenke hanoin atu dezenvolve servisu ida-ne’e.