Sexta, Abril 19, 2024
Total visitors: 766366

Durante tinan 7 hitu hahu husi 2015 mai to'o ohin loron Forsa naval la halo kontrolu iha fronteria maritima entre Timor-Leste no Australia tanba ro rua ne'ebe mak sira utiliza hodi asegura tasi avaria hotu ona.

Komandante Komponete Forsa Naval Lizeira, Kapitau Fragata Jaoa da Silva, hateten durante tinan 7 ona pezensa Forsa Naval hodi asegura fronteira maritima no ekonomia Timor nian no naval moris iha tasi laos iha rai maran.

Komandante Komponete Forsa Naval Lizeira, Kapitau Fragata Jaoa da Silva, hateten durante tinan 7 ona pezensa Forsa Naval hodi asegura fronteira maritima no ekonomia Timor nian no naval moris iha tasi laos iha rai maran, tanba osan kada tinan ne'ebe mak sustenta vida nasaun nian mai husi tasi.

Nia dehan, rikusoin Timor nian iha tasi laos mina deit maibe iha rekursu barak ne'ebe mak seidauk explora no haluhan, durante tinan naruk nian laran liu husi falta prezensa Forsa Naval iha tasi hodi asegura iha fronteria maritima.

"Tinan 7 ona ita nia prejenza iha fronteria maritma entre Timor ho Australia la iha tanba ita nian ro rua ne'ebe mak antes ne'e ita utiliza avaria hotu ona no dadaun ne'e ita la iha ro bo'ot hodi halo halo patrulha," Komandate Naval Lizeira Silva informa.

Nia dehan, hahu husi 2015 mai to'o ohin loron sira halo patrulha iha deit parte Leste, hanesan Manatuto, Liquica no Atauru sira utiliza meios kiik rua ne'ebe mak apoiu husi governu Australia iha tinan kotuk.

"Difikuldade sira ne'e iha hato'o ona ba iha superior no hetan ona resposta katak iha tinan 2023 ro ba Forsa Naval sei to'o ona iha Timor," nia salienta.

Nia dehan, durante ne'e ro ne'ebe mak sira identifika halo movimentu iha Betanu hamutuk 200 resin maibe liu husi dalan legal.

Iha parte seluk, Diretor Fundasaun Mahein (FM), Sancho Xavier, hateten durante tinan 7 ona ba fronteira maritima abandona ne'e riku soin tasi nian, ema foti mos la iha intervensaun tanba prezensa Falintil Forsa Defesa Timor-Leste F-FDTL forsa maritima la iha hodi kontrola.

"Maibe ho situasaun abandona fronteira maritima ne'e ita labele fo sala F-FDTL liu-liu forsa naval, tanba laos sira mak hakarak abandona maibe sira la iha meios hodi halo patrulha, no falhansu ne'e hosi governu tanba la investe forsa naval nune'e bele iha kontrolasaun ne'ebe diak iha fronteira maritima," Diretor FM Xavier hateten.

Tanba ne'e nia dehan, ro rua ne'e at kleur ona tanba sa governu la tau osan hod sosa foun no intrega ba forsa naval nune'e bele fasilita sira asegura fronteira maritima no riku soin Timor nian iha tasi, governu labele hein apoiu deit husi doadores sira.

"Ita hare ro hirak ne'ebe mak durante ne'e forsa naval utiliza hodi kontrola tasi ne'e apoiu husi doadores sira, governu rasik seidauk sosa," nia hateten.

Tanba ne'e husu governu iha plano prioridade ba tinan 2022 tau prioridade liu ba F-FDTL liu-liu fora naval sosa ro hodi kompleta fasilidade no hadia ponte kais no kria kondisaun ba sira.