Domingo, Maio 05, 2024
Total visitors: 766366

Ministeriu Agrikultura e Peska, servisu hamutuk Uniaun Europeia lansa programa  dezenvolvementu rural liu husi fortalesementu estensionista sira iha 12 Distritu.Atu bele ajuda no akompanha agrikultor sira oinsa mak atu halo natar no to’os hodi fo rezultadu produsaun ne’ebe diak, oras ne’e dadaun Estensionista nain 366 mak kobre ona iha Distritu 12.
Diretor Nasional Dezenvolvementu Agrikultura, Januario Marcal hateten servisu estensionista sira nian importante ba dezenvolvementu setor agrikultura iha Timor-Leste.

“ne’ebe ho lansamentu ida ne’e bele hametin liu tan kapasidade estensionista sira e mos ba alin oan sira ne’ebe agora dadaun eskola hela iha eskola agrikola nian, e sira mak hanesan fini ne’ebe diak ba setor agrikultura iha future,” hateten Diretor Marcal, semana kotuk (20/03) iha lansamentu Programa Dezenvolvementu Rural dala hat nian (RDP IV) iha Comoro Dili.

Tuir Diretor Marcal, husi numeru ne’e, Estensionista nain 61, nudar Kordenador iha nivel Sub-distritu inklui estensionista senior iha 12 pesoas.
Diretor ne’e hatutan, ohin iha tan estensionista kapasitadu 12 pesoas, e sira ne’e sei reforsa no hametin liu tan servisu estensionista iha Timor-leste.

“Tanba ita hatene katak servisu estensaun agrikula, ne’e pilar ne’ebe importante tebes ba dezenvolvementu setor agrikultura iha Timor-Leste,” Diretor ne’e afirma.
Tuir nia, maske numeru estensionista sira sei minimu kompara ho nasaun seluk maibe ida ne’e sufsiente ba tempu agora, espera katak ba future bele habarak liu tan estensionista sira tuir target ne’ebe iha.

“Hanesan iha Indonezia, iha estensionista 700 pesoas, kada estensionista ida kaer agrikultor nain 1.500, e ita nia foin mak 366, ne’e sufsiente, karik ba future it abele atinji numeru ida ne’e,” Diretor ne’e esperansa.
Estenisonista sira ne’e fahe ba grupu oin-oin, balu ba area kafe nian, hortikultura no setor agrikultura mak natar no to’os nian, Diretor Marcal informa.

Entretantu tuir Sekretariu Estadu Agrikultura no Arborikultura, Marcos da Cruz katak servisu estensaun agrikula publiku mak hanesan xavi atu hadia produtividade agrikultor no transforma ekonomia iha area rural.
“Estensionista agrikula Ministeriu Agrikultura e Peska servisu tiha ona iha suku ida-ida iha area rural, hodi fo konselhu ba agrikultor sira hadia produsaun aihan no pekuaria hodi fornese hahan ba populasaun no mos asegura seguransa alimentar ne’ebe sustentavel,” dehan SE. da Cruz.

Programa ne’e, MAP servisu hamutuk ho governu Alemanha liu husi Giz no Portugal liu husi IPAD, husi 2008 to’o agora, hodi reforsa servisu estensaun publiku iha TL.
Iha fatin hanesan Embaixador Uniaun Europeia iha Timor-leste, Juan Carlos Rey Salgado hateten total orsamentu ba programa ne’e hamutuk 8 milioes euros (kuaze 11 milioes dolares Amerikanu), ho objetivu atu prepara joven agrikultor sai professional.

“Atu support jerasaun foun, joven agrikultor professional no estensionista kompetente bele transforma ekonomia rural,” hateten Embaixador Salgado.
Programa RDP IV implementa ona iha Distritu hitu ne’ebe iha potensia ba agrikultura no hortikultura.