Quinta, Maio 02, 2024
Total visitors: 766366

Diretora Ezekutiva Movimentu Feto Foinsa’e Timor-Leste (MOFFE-TL), Yasinta Lujina husu Parlamentu Nasionál VI Lejislatura atu fó prioridade halo alterasaun ba lei Kontra Violénsia Doméstika, lei nu. 7/2010, tanba buat barak ne’ebé la regula iha lei ne’e hanesan krime insestu.

Diretora Ezekutiva Movimentu Feto Foinsa’e Timor-Leste (MOFFE-TL), Yasinta Lujina husu Parlamentu Nasionál VI Lejislatura atu fó prioridade halo alterasaun ba lei Kontra Violénsia Doméstika.

Nia dehan Sekretaria Estadu Igualdade no Inkluzaun (SEII) servisu hamutuk ho organizasaun sosiedade sivíl sira halo diskusaun no nesesidade duni atu halo revizaun ba lei kontra violénsia doméstika tanba tinan 13 implementasaun haree situasaun balun seidauk regula iha lei.

“Kazu insestu komesa bo’ot dadaun tanba ita iha ona maluk sira ne’ebé korajen hakarak relata sai kazu ne’e ba públiku. Maibé tratamentu ba kazu ida-ne’e hodi hetan justisa loloos ba vítima sira seidauk defini ho didi’ak tuir lei, entaun lei kontra violénsia doméstika presiza revizaun atu inklui buat sira-ne’e ho adekuadu iha lei nia laran,” nia hateten via telefone.

Nia hateten durante ne’e kazu violasaun seksuál hasoru feto no labarik feto sira, liu-liu kazu insestu nia pena jeralmente utiliza de’it kódigu penál. Entaun iha kondisaun balun ne’ebé sai lakuna atu vítima hetan justisa ne’ebé justu tanba la defini ho klaru.

Nia espera Membru Parlamentu sira hotu, liu-liu reprezentante feto sira bele sensivel liutan ba asuntu sira-ne’e hodi fó prioridade diskute no halo alterasaun ba lei sira ne’ebé iha ona ou kria lei sira ne’ebé seidauk iha atu bele kontribui hamenus no halakon violénsia ka krime sira hasoru grupu vulnerável.

Nia informa iha lejislasaun barak ne’ebé presiza haree fila fali hanesan lei pensaun vitalisa, lei subvensaun públika ba partidu polítika sira no lejislasaun seluk tan atu fó benefisiu ema hotu.

Iha parte seluk, Vise-Prezidente Parlamentu Nasionál, Deputada Maria Terezinha Viegas hateten sira iha hanoin hanesan atu haree fali lejislasaun sira atu hamenus violénsia hasoru feto no labarik sira, liu-liu kriminaliza insestu.

“Ha’u komunga hanoin hanesan, hakarak lakohi ita la kriminaliza buat ne’e sei buras nafatin. Ita hanoin halakon karik susar, maibé importante minimiza,” nia hateten.

Nia dehan iha lejislasaun anteriór governu hato’o ona proposta halo alterasaun ba kódigu penál, maibé seidauk iha artigu ne’ebé halo alterasaun tanba lejislasaun ne’e sei dezempeña papel importante atu haree halo alterasaun ba lejislasaun sira ne’ebé presiza atu responde ba feto no labarik sira-nia halerik.